प्रधानमंत्री इंटर्नशिप योजना : बेरोजगार तरुणांना रोजगारक्षम बनवण्यासाठी भारत सरकारने गुरुवारी आपल्या बजेटमध्ये प्रायोगिक तत्त्वावर पीएम इंटर्नशिप योजना सुरू केली. या योजनेंतर्गत भारत सरकारने 5 वर्षात 1 कोटी बेरोजगार तरुणांना रोजगारक्षम बनवण्याचे उद्दिष्ट ठेवले आहे. पंतप्रधान इंटर्नशिप योजनेंतर्गत युवकांना 5000 रुपये दिले जातील. दरमहा आर्थिक मदत मिळेल.
प्रधानमंत्री इंटर्नशिप योजना (PM Internship Yojana)
देशाच्या अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी 23 जुलै रोजी 2024-25 चा केंद्रीय अर्थसंकल्प सादर केला. या अर्थसंकल्पात निर्मला सीतारामन यांनी युवकांना रोजगारक्षम बनवण्यासाठी 800 कोटी रुपयांची PM इंटर्नशिप योजना (अंदाज) जाहीर केली. या योजनेअंतर्गत 5 वर्षात 1 कोटी बेरोजगार तरुणांना इंटर्नशिप देण्याचे उद्दिष्ट ठेवण्यात आले आहे.
आणि 2025 मध्ये एक लाख 25 हजार तरुणांना इंटर्नशिप देण्याचे उद्दिष्ट ठेवण्यात आले आहे. या योजनेत केंद्र सरकारचे आरक्षण धोरण लागू केले जाणार आहे. पीएम इंटर्नशिप योजना 12 महिन्यांसाठी असेल, यामध्ये इंटर्नशिपसाठी निवडलेल्या आणि कंपनीत सामील झालेल्यांना केंद्र सरकार एकरकमी 6,000 रुपये आणि 5,000 रुपये प्रति महिना आर्थिक मदत देईल.
यामध्ये 4500 रुपयांचा समावेश आहे. केंद्र सरकारकडून आणखी 500 रुपये कंपनीकडून देण्यात येईल. या योजनेअंतर्गत 21 ते 24 वर्षे वयोगटातील तरुणांना देशातील 500 कंपन्यांमध्ये इंटर्नशिप करण्याची संधी मिळणार आहे. भारत सरकारच्या प्रधानमंत्री जीवन ज्योती विमा योजना आणि प्रधानमंत्री सुरक्षा विमा योजनेंतर्गत प्रत्येक वैयक्तिक युवकाला विमा संरक्षण प्रदान केले जाईल, याशिवाय कंपनी युवकांना अपघात विमा देखील देऊ शकते.
पीएम इंटर्नशिप योजनेसाठी पात्रता
पीएम इंटर्नशिप योजनेसाठी उमेदवाराची पात्रता विविध निकषांद्वारे निश्चित केली जाईल.
| अनुक्रमांक | उमेदवाराची पात्रता |
|---|---|
| 1 | उमेदवार लाभार्थी तरुण हा भारताचा नागरिक असावा. |
| 2 | योजनेचा लाभ घेण्यासाठी लाभार्थ्यांचे वय हे फक्त 21 ते 24 वयोगटातील असणे आवश्यक आहे. आणि तेच लाभार्थी योजनेचा लाभ घेण्यासाठी अर्ज करू शकतात. |
| 3 | लाभार्थी तरुण हा शिक्षण घेत असेल किंवा कुठे कामात गुंतलेला असेल तर असा लाभार्थी तरुण अर्ज करू शकत नाही. |
| 4 | ऑनलाईन आणि दूरस्थ शिक्षण कार्यक्रम (विद्यार्थ्यांना प्रत्यक्ष उपस्थितीशिवाय शिकण्याची संधी देणारे शैक्षणिक कार्यक्रम) उमेदवार अर्ज करू शकतात. |
| 5 | शैक्षणिक पात्रता 10वी, 12वी उत्तीर्ण, ITI प्रमाणपत्र, डिप्लोमा आणि पॉलिटेक्निक इन्स्टिट्यूटमधून पदवी जसे की BA, B.Sc, B.Com, BCA, BBA, B.Pharma, इ. अर्ज करू शकतात. |
पीएम इंटर्नशिप योजनेच्या अपात्रतेच्या अटी
1. IITs, IIMs, राष्ट्रीय कायदा विद्यापीठे, IISERs, NIDS आणि IIITs तरुण अपात्र आहेत.
2. CA, CMA, CS, MBBS, BDS, MBA, कोणतेही पदव्युत्तर किंवा उच्च पदवीधारक तरुण अपात्र आहेत.
3. कोणताही उमेदवार जो कौशल्य, इंटर्नशिप, विद्यार्थी प्रशिक्षण कार्यक्रम, केंद्र सरकार किंवा राज्य सरकारद्वारे चालवल्या जाणाऱ्या प्रशिक्षणार्थीशी संबंधित आहे तो अपात्र आहे.
4. नॅशनल ॲप्रेंटिसशिप ट्रेनिंग स्कीम (NATS) आणि नॅशनल ॲप्रेंटिसशिप प्रमोशन स्कीम (NAPS) अंतर्गत शिकाऊ उमेदवारी पूर्ण केलेला कोणताही उमेदवार अपात्र आहे.
5. उमेदवाराच्या कुटुंबातील कोणत्याही सदस्याचे उत्पन्न 2023-24 या आर्थिक वर्षासाठी 8 लाख रुपयांपेक्षा जास्त आहे ते तरुण अपात्र आहेत.
6. उमेदवाराच्या कुटुंबातील कोणताही तरुण जो सरकारी नोकरीत आहे तो अपात्र आहे.
PM Internship important Dates : पीएम इंटर्नशिपच्या महत्त्वाच्या तारखा: पीएम इंटर्नशिपच्या महत्त्वाच्या तारखा कधी आणि कसे होईल?
स्टेप 1: 12 ऑक्टोबर 2024 च्या मध्यरात्रीपासून पंतप्रधान इंटर्नशिप योजनेसाठी उमेदवार अर्ज करू शकतील अशी शक्यता आहे.
स्टेप 2: उमेदवार 12 ऑक्टोबर ते 25 ऑक्टोबर या कालावधीत अर्ज करू शकतात.
स्टेप 3: 26 ऑक्टोबर रोजी मंत्रालयातील एक टीम सर्व फॉर्मची तपासणी आणि पडताळणी केल्यानंतर उमेदवारांची यादी तयार केली जाईल.
स्टेप 4: 27 ऑक्टोबर ते 7 नोव्हेंबर पर्यंत, कंपन्या त्यांच्या गरजांनुसार उमेदवार निवडतील आणि नंतर त्यांना ऑफर देतील. उमेदवारांना कोणत्या विभागात इंटर्नशिप करायची आहे.
स्टेप 5: उमेदवार 8 नोव्हेंबर ते 15 नोव्हेंबर पर्यंत ऑफर स्वीकारू शकतात.
स्टेप 6: इंटर्नशिप 2 डिसेंबरपासून सुरू होईल.
पीएम इंटर्नशिप योजनेसाठी आवश्यक कागदपत्रे
| अनुक्रमांक | आवश्यक कागदपत्रे |
|---|---|
| 1 | आधार कार्ड – नाव, पत्ता, जन्मतारीख संपूर्ण, तुमचा मोबाईल नंबर इत्यादी माहिती असणे आवश्यक आहे. |
| 2 | शैक्षणिक प्रमाणपत्रे. (तुमच्या शैक्षणिक पात्रतेनुसार आणि तुम्हाला ज्या हुद्द्यासाठी फॉर्म भरायचा आहे त्या नुसार प्रमाणपत्रे असावीत) |
| 3 | पासपोर्ट आकाराचे छायाचित्र. |
| 4 | आधार लिंक केलेले बँक खाते – (बँकेचं नाव , पत्ता , IFSC नंबर, खातेधारकाचे नाव, पत्ता इत्यादी माहिती असणे आवश्यक). |
पीएम इंटर्नशिप योजनेसाठी ऑनलाईन अर्ज कसा करावा | How To Apply Online for PM Internship Yojana
पीएम इंटर्नशिप योजनेसाठी अर्ज स्वीकारण्यास १२ ऑक्टोबरपासून सुरुवात होणार आहे.
पाऊल 1. सरकारने “PM Internship Online Registration” तयार केलेल्या PM इंटर्नशिप ऑनलाइन नोंदणी पोर्टलवर जा. – येथे क्लिक करा
पाऊल 2. होमपेजवर दिलेल्या “New Registration” पर्यायावर क्लिक करा.
पाऊल 3. नोंदणी फॉर्ममध्ये वैयक्तिक माहिती (आधारनुसार) भरा, शैक्षणिक पात्रतेशी संबंधित माहिती प्रविष्ट करा.
पाऊल 4. मोबाईल OTP सह पडताळणी करून नोंदणी प्रक्रिया पूर्ण करा.
महत्वाचे घटक
घटक 1: पीएम इंटर्नशिप योजनेत रेजिस्ट्रेशन केल्यानंतर उर्वरित फॉर्म पूर्ण भरून सबमिट करा. जेणेकरून तुमचा योग्य कंपनीकडे पोहचेल आणि तुम्हाला त्या अनुसार योग्य काम दिले जाईल.
घटक 2: मोबाईल नंबर आणि ई-मेल तुमचाच द्या जेणेकरून तुम्हाला मेल किंवा संदेश आल्याचं लवकर समजेल.
घटक 3: तुमचे कागदपत्र हे “Digi Locker” मध्ये साठवले असू द्या, सरकारी योजनांमध्ये “Digi Locker” ला खूप महत्त्व दिले जाते.
घटक 4: ई-केवायसी करून घेणे (e-KYC) : पीएम इंटर्नशिप योजनेत e-KYC करण्यासाठी Proceed Further नावाच्या बटनावर क्लिक करा. नंतर आधार क्रमांक आणि कॅप्चा कोड टाकून Next बटनावर क्लिक करा. तुम्हाला एक OTP प्राप्त होईल, तो भरून Continue बटनावर क्लिक करा. नंतर साइन इन करण्याचा प्रकार निवडून ई-मेल आयडी व्हेरिफायसाठी तुम्हाला OTP पाठवला जाईल, तो सबमिट करून तुमची ई-केवायसी प्रक्रिया पूर्ण करून घ्या.
घटक 5: वैयक्तिक माहिती (Personal Details) : या स्टेपमध्ये तुम्हाला तुमची वैयक्तिक माहिती म्हणजे आधार कार्डानुसार तुमचे स्वतःचे नाव, वडिलांचे नाव आणि आईचे नाव किंवा जोडीदाराचे नाव भरून घ्या. नंतर जन्म दिनांक, लिंग आणि जाती निवडून घ्या. नंतर सध्याचा आणि कायमचा पत्ता भरून घ्या, त्यात शहर/गाव, जिल्हा, ब्लॉक, राज्य आणि पिनकोड भरून घेणे. पुढे तुम्हाला एक प्रश्न विचारला जाईल तुमच्या विकलांग विषयी. जर तुम्ही विकलांग वर्गात येत असाल तर “Yes” वर क्लिक करा अथवा “No” वर क्लिक करा. तुम्हाला फोटो अपलोड करण्यासाठी काही अटी दिल्या आहेत, त्यात तुमचा फोटो हा JPG किंवा PNG फॉरमॅटमधील असावा आणि त्याची साइजही 500 KB च्या आत असावी. नंतर “Save And Next” बटनावर क्लिक करून घेणे.
घटक 6: संपर्क माहिती (Contact Details) : या स्टेपमध्ये तुम्हाला संपर्क तपशील भरायचा आहे. यात तुम्हाला मोबाईल क्रमांक आणि तुमच्याकडे अल्टरनेटिव्ह मोबाईल नंबर उपलब्ध असेल तर मोबाईल क्रमांक, नंतर ई-मेल आयडी भरून Save बटनावर क्लिक करून घेणे.
घटक 7: शैक्षणिक माहिती (Education Details) : पीएम इंटर्नशिप योजनेत शैक्षणिक माहिती भरताना तुम्हाला तुमच्या कोर्स आणि स्ट्रीमची निवड करून घ्यायची आहे, त्यानंतर बोर्ड किंवा विद्यापीठाचे नाव, संस्थेचे नाव आणि उत्तीर्ण वर्ष, मिळालेले गुण आणि टक्केवारी, त्या सोबतच शैक्षणिक मार्कशीट किंवा कागदपत्र PDF स्वरूपात (2 MB मर्यादेत) अपलोड करणे. नंतर Save And Next बटनावर क्लिक करून घ्या.
घटक 8: बँक खाते तपशील (Bank Details) : बँक खाते माहिती भरताना तुम्हाला आधी आधार कार्ड हे बँक खात्याशी लिंक आहे का असे विचारले जाईल. जर आधार लिंक असेल, तर Yes करा. विचारलेली बँक खात्याविषयी माहिती भरून घ्या आणि पुढे Save and Next बटनावर क्लिक करा.
घटक 9: कौशल्य तपशील (Skills Detail) : यात तुम्हाला तुमच्या अनुभवाबद्दल माहिती भरायची आहे. तुम्हाला येणाऱ्या भाषांविषयीची माहिती भरून तुमचा फॉर्म सबमिट करायचा आहे.
घटक 10: वैयक्तिक माहितीतुम्हाला योजनेविषयी काही प्रश्न असतील तर ऑनलाइन नोंदणी पोर्टलवर जाऊन तुमचे प्रश्न विचारू शकता.
FAQs : योजनेविषयी विचारले जाणारे प्रश्न
प्रश्न 1: पंतप्रधान इंटर्नशिप योजना काय आहे?
उत्तर: सरकारच्या या योजनेअंतर्गत तरुणांना देशातील टॉप 500 कंपन्यांमध्ये इंटर्नशिप करण्याची संधी दिली जाणार आहे.
प्रश्न 2: इंटर्नशिपमध्ये पगार किती आहे?
उत्तर: योजनेअंतर्गत, इंटर्नला 12 महिन्यांसाठी 5,000 रुपये मासिक आर्थिक सहाय्य आणि 6,000 रुपये एकवेळ अनुदान मिळेल.
प्रश्न 3: पंतप्रधान इंटर्नशिप योजनांचा कालावधी किती आहे?
उत्तर: पीएम इंटर्नशिप योजना 12 महिन्यांसाठी असेल.
प्रश्न 4: पंतप्रधान इंटर्नशिप योजनेत वयाची अट किती आहे?
उत्तर: पंतप्रधान इंटर्नशिप योजनेत 21 ते 24 वयोगटाची अट ठेवली आहे. या वयोगटाव्यतिरिक्त विद्यार्थी अपात्र असतील.
प्रश्न 5: PM इंटर्नशिप योजनेत फॉर्म भरण्याची शेवटची तारीख काय आहे?
उत्तर: PM इंटर्नशिप योजनेत फॉर्म सबमिट करण्याची शेवटची तारीख 25 ऑक्टोबर 2024 आहे.
प्रश्न 6: PM इंटर्नशिप योजना कोणी चालू केली आहे?
उत्तर: पंतप्रधान इंटर्नशिप योजना भारत सरकारद्वारे चालू करण्यात आली आहे आणि ती संपूर्ण देशात लागू असणार आहे.
प्रश्न 7: PM इंटर्नशिप कधी पर्यंत सुरु होणार आहे?
उत्तर: PM इंटर्नशिप योजनेत संपूर्ण निवड प्रक्रिया झाल्यानंतर 02 डिसेंबर 2024 पासून इंटर्नशिप सुरू करण्यात येणार आहे.